Devlet: Toprak bütünlüğüne bağlı, siyasal açıdan örgütlenmiş halk ya da ulus topluluğunun oluşturduğu tüzel bir varlıktır. Devlet; beşeri (ulus), fiziki (toprak), iktidar (hükümet) ve siyasa-hukuk unsurlarından oluşur. Devlet şekilleri:
1-Egemenlik Kaynağına Göre:
1.1-Monarşiyet: Mutlak monarşi ve meşruti monarşi diye ikiye ayrılır.
1.2-Cumhuriyet: Mutlak cumhuriyet ve demokratik cumhuriyet diye ikiye ayrılır.
2-Egemenlik Yapısına Göre: Üniter ve bileşik (federal ve konfederal) devlet diye ayrılır.
Hükümet: Devletin icra organıdır. Bir ülkenin siyasal yönetim biçimine ve organlarına verilen addır. Hükümet şekilleri:
1-Erkler Birliği:
1.1-Erkin Tek Kişide Olması: Diktatörlük ve despotizm diye ayrılır.
1.2-Erkin Yürütme ya da Yasamada Olması: Monarşi ve meclis hükümeti diye ayrılır.
2-Erkler Ayrılığı:
2.1-Parlamenter Sistem: Erklerin yumuşak ayrımına dayalı hükümet meclisten doğar.
2.2-Yarı Başkanlık Sistemi: Güçlü devlet başkanına dayalı parlamenter sistemdir.
2.3-Başkanlık Sistemi: Erklerin sert ayrımına dayalı hükümet devlet başkanından doğar.
İktidar: Devlet yönetimini elinde bulundurma ve kullanma, hiyerarşik olarak üst konumda yer alan ve yönetme erkine sahip kurumsallaşmış güçtür. İktidar şekilleri:
1-Asli (Kurucu) İktidar: Olağanüstü halde kurala bağlı kalmadan anayasa yapan iktidar.
2-Tali (Kurulu) İktidar: Asli iktidarın yaptığı anayasaya bağlı ve bu çerçevede anayasada değişiklik yapabilen iktidar.
Seçim Sistemleri: Tek turlu çoğunluk sistemi iki partili sistemi teşvik eder. Buna karşılık iki turlu çoğunluk usulü ya da orantılı (nispi) temsil, çok partili sistemi teşvik eder.
Komite, kadro partilerinde bulunup, seçim zamanında faaliyette bulunur. Ocak, kitle partilerinde bulunup, her zaman faaliyette bulunur ve örgüt olarak da gelişmiştir. Hücre, komünist partilerde bulunup, temeli meslekidir ve yeraltı faaliyetlerine elverişlidir. Milis, faşist partilerde bulunup, bir nevi orduyu andırır. Seçim sistemleri:
1-Çoğunluk Sistemi:
1.1-Basit Çoğunluk: Dar (tek isimli) bölge ve geniş (listeli) bölge diye ikiye ayrılır.
1.2-Mutlak Çoğunluk: İki turlu seçimi öngörür.
2-Nispi Sistem: Ulusal ve bölgesel sistem diye ikiye ayrılır.
Siyasi Parti: Benzer siyasi görüşe sahip olanların devlet yönetiminde söz sahibi olmak üzere kurdukları örgüttür. Siyasi parti sistemleri:
1.Tek Parti Sistemi: Hâkim, hegemonyacı ve gerçek tek parti diye üçe ayrılıp, gerçek tek parti de otoriter (1946’ya kadar CHP), totaliter (faşist ve komünist) olarak ikiye ayrılır.
2-İki Parti Sistemi: Saf iki parti ve destekli iki parti sistemi diye ikiye ayrılır.
3-Çok Parti Sistemi: Aşırı ve ılımlı (ideolojik ayrım yumuşak) diye ikiye ayrılır.
Baskı Grupları: Siyasal partiler gibi iktidarı doğrudan ele geçirmek yerine iktidarı dışarıdan etkileyerek kendi çıkarları ya da görüşleri doğrultusunda kararlar almasını ve bu doğrultuda uygulamalar yapmasını sağlamaya çalışırlar. Baskı grupları şekilleri:
1-Kitle Baskı Grupları: İşçi sendikaları, esnaf-sanatkâr örgütleri ve gençlik grupları gibi.
2-Kadro Baskı Grupları: Sermaye grupları, dernekler gibi.
3-Otoriter ve Totaliter Gruplar: Faşist ve komünist örgüt ve grupları.
4-Asker-Bürokrat ve Teknokrat Baskı Grupları:
5-Kitle İletişim Araçları: Basın yayın gibi.
6-Kendiliğinden Oluşan Baskı Grupları: Kamuoyu ve gösteri grupları gibi.